, Tag: CE

Wdrożenie ZKP w firmie jest długim i skomplikowanym procesem, który musisz przeprowadzić, żeby móc legalnie sprzedawać swoje wyroby stalowe i aluminiowe. Dowiedz się jak zrobić to w 12 krokach zrobić.



ZKP – co to jest?

ZKP to system zarządzania jakością produkcji. Jeżeli jesteś wytwórcą stalowych lub aluminiowych elementów konstrukcyjnych, wtedy musisz sięgnąć po normę PN-EN 1090-1, gdzie opisane jest, na czym powinna polegać zakładowa kontrola produkcji stalowych lub aluminiowych.

W skrócie, chodzi o to, że producenci budowlanych wyrobów konstrukcyjnych ze stali i aluminium w myśl przepisów rozporządzenia CPR 305/2011 wraz z produktem, muszą dostarczyć też pewne dokumenty, w tym:

  1. Deklarację Właściwości Użytkowych (w skrócie DWU), z angielskiego Declaration of performance 
  2.  Oznakowanie CE

Aby wydać te dokumenty, należy wdrożyć wymagania normy EN 1090-1, która opisuje wszystkie elementy systemu ZKP. Oprócz tego wdrożony w naszej firmie system ZKP musi być potwierdzony certyfikatem jednostki notyfikowanej w obszarze wyrobów budowlanych. 

Certyfikat ZKP jest konieczny, żeby legalnie sprzedać swoją konstrukcję!!

Podsumowując, Zakładowa Kontrola Produkcji to system zarządzania jakością produkcji oparty na procedurach. Procedury te opisują sposób nadzoru nad najważniejszymi procesami, które mają wpływ na końcowe właściwości wyrobu. Żeby wykazać, że system ZKP działa zgodnie z normą EN 1090-1 należy przedstawić dowód w postaci wypełnionych formularzy, odniesionych do poszczególnych procedur. 



Jakie są elementy ZKP? 

W dużym uproszczeniu mówiąc, ZKP sprowadza on się do zarządzania kilkoma elementami: 

  1. Nadzór nad personelem związanym z produkcją  
  2. Nadzór nad wyposażeniem – maszyny i sprzęt używany do pomiarów i kontroli wyrobów 
  3. Nadzór nad procesem projektowania konstrukcji – jeśli taki proces prowadzimy 
  4. Nadzór nad materiałami, których używamy w produkcji 
  5. Nadzór nad specyfikacją techniczną wytwarzanych konstrukcji 
  6. Nadzór nad procesem oceny właściwości użytkowych wyrobu 
  7. Nadzór nad procesem postępowania z niezgodnościami 

Wszystkie wyżej wymienione elementy musimy opisać w naszym systemie. Może on przybrać na przykład formę znaną z nomenklatury ISO 9001 jako Księga Jakości. W takiej księdze muszą się znaleźć procedury i instrukcje, opisujące ww. procesy. Inaczej mówiąc, jest to podejście procesowe do zarządzania jakością – strategiczne procesy w firmie są opisane krok po kroku w jakiejś ogólnie przyjętej formie, zrozumiałej dla pracowników, czyli procedurze lub instrukcji postępowania.


Księga Jakości – czy to konieczne? 
 

Czy musi się to nazywać Księga Jakości? Niekoniecznie. Może to być np. „Przewodnik Systemu ZKP”. Czy wystarczą mi same procedury, żeby wykazać, że mój system ZKP działa? Zdecydowanie nie. Żeby wykazać zgodność swojego systemu ZKP z wymaganiami EN 1090-1 muszę przedstawić jeszcze dowody w formie udokumentowanej informacji. Co to takiego udokumentowana informacja? Jest to pisemny dowód na spełnienie jakiegoś wymagania normy. W systemach zarządzania jakością opartych na normach ISO zazwyczaj są to formularze, które mają odniesienia do procedur opisujących system. 



Zakładowa Kontrola Produkcji –  12 kroków do wdrożenia

Jak wdrożyć wymagania ZKP wg EN 1090-1 w swoim zakładzie? Po prostu przeczytać normę ze zrozumieniem i …no właśnie, co dalej? Od czego zacząć? Oto 12 kroków do wdrożenia ZKP w twojej firmie:

  1. Zrób checklistę 
    Sporządź sobie listę kontrolną z wymaganiami systemu, czyli tzw. check list, na podstawie wymagań normy. 
  2. Przeprowadź audyt “0” .
    Przeprowadzanie takiego wewnętrznego audytu, nazwijmy to audyt „0” (zerowy), wg sporządzonej checklisty. Przy takim audycie zerowym opisz sobie punkt po punkcie to, co u ciebie już działa wg normy, jak i to, co nie działa wg normy, czyli niezgodności.  
  3. Opisz procedury.  
    Dane uzyskane na podstawie audytu „0” posłużą ci w dalszej kolejności do opisu twojego systemu w formie procedur.  
  4. Przygotuj checklistę.
    Do procedur przygotowuj również odpowiednie formularze, jako tą udokumentowaną informację.  
  5. Wyłap wszystkie niezgodności! 
    Kluczowe będą dla ciebie informacje o uzyskanych niezgodnościach. Bezwzględnie musisz te niezgodności wyeliminować.  
  6. Przygotuj “schemat organizacyjny” .
    Ustal także hierarchię, czyli schemat organizacyjny. Wyznacz osoby odpowiedzialne za nadzór nad systemem, np. Pełnomocnika ds. ZKP. 
     
  7. Wdróż procedury.
    Gdy masz już opisany system, możesz przystąpić do wdrażania procedur w firmie. Czyli zaczynasz szkolenie pracowników. Personel nadzorujący musi zostać zaznajomiony z obowiązującymi przepisami, czyli rozporządzeniami i normami. Do tego konieczne będzie szkolenie z procedur oraz sposobu dokumentowania informacji. Przeszkolić należy również personel zajmujący się bezpośrednio wytwarzaniem tj. brygadzistów, monterów, ślusarzy, spawaczy itp. Cały personel musi być zaznajomiony ze swoimi kompetencjami i uprawnieniami w związku z pełnioną funkcją w systemie. 
  8. Wytwórz prototyp. 
    Po opisaniu swojego systemu i przeszkoleniu personelu możesz przystąpić do wytworzenia prototypu. W nomenklaturze EN 1090-1 nazwane jest to jako wstępne badanie typu, a z angielskiego ITT (initial test type).  Czyli zaczynasz od wytworzenia próbnego elementu, typowego dla profilu produkcji twojego przedsiębiorstwa. Niech to będzie, dajmy na to spawany dźwigar kratowy ze stali S355J2+N, jeśli twoim głównym zajęciem jest produkcja hal stalowych.  
  9. Oceń prototyp według normy.  
    Gdy ustalisz już, co będzie twoim prototypem, wówczas wytwarzasz go zgodnie ze specyfikacją techniczną, czyli rysunkiem. Następnie przeprowadzasz pierwszą ocenę właściwości użytkowych wg normy EN 1090-1.  
  10. Przeprowadź certyfikację systemu.
    Kiedy wyniki twojego ITT są pozytywne, co należy ująć w odpowiednim formularzu, wówczas oznacza to, że twój system ZKP jest wdrożony. Teraz konieczna będzie certyfikacja ZKP.
  11. Wybierz jednostkę notyfikowaną.
    Przeprowadzi ona tak zwaną wstępną inspekcję zakładu. Po pozytywnym wyniku wstępnej inspekcji jednostka nada certyfikat Zakładowej Kontroli Produkcji, który w dalszej kolejności posłuży ci do certyfikacji CE twoich wyrobów.  
  12.  Stale kontroluj jakość.
    Ale to nie wszystko. Musisz również zapewnić stałość właściwości użytkowych twoich wyrobów. Czyli twój system musi działać i musisz to dokumentować. Natomiast rolą jednostki notyfikowanej jest sprawowanie nadzoru nad twoim systemem ZKP. Dla jasności, jednostki przeprowadzają w naszym zakładzie produkcyjnym inspekcje w nadzorze zgodnie z czasookresami zawartymi w normie EN 1090-

Wszystko, co opisałem, może wydać się dosyć skomplikowane, wymagające czasu i wielkiego nakładu pracy. Dlatego sporo firm skraca sobie drogę, wybierając konsultanta, który zrobi to za nich.

O tym, jak nie dać się „zrobić w bambuko” osobom oferującym takie usługi, pisałem w artykule: „4 błędy, które popełniasz przy wdrażaniu Zakładowej Kontroli Produkcji wg EN 1090-1”


Zakładowa Kontrola Produkcji – szkolenie

Wiem z doświadczenia, że wdrożenie ZKP to nie „bułka z masłem”. Dlatego, przygotowaliśmy dla Was specjalny kurs: „Pełnomocnik ds. ZKP”, w którym dostaniesz całą wiedzę na temat normy EN 1090-1 w jednym miejscu


Zakładowa Kontrola Produkcji to jest coś, co musi mieć każda firma produkująca wyroby konstrukcyjne ze stali lub aluminium. Z mojego doświadczenia wynika, że wiele firm nie wie, o co tak naprawdę chodzi z tym ZKP. Nieznajomość norm może kosztować naprawdę wiele – nie tylko czasu, ale przede wszystkim pieniędzy. Przygotowałem więc artykuł, w którym dowiesz się: 



ZKP – co to jest? 

ZKP to nic innego jak system zarządzania jakością produkcji. Dla wytwórców stalowych lub aluminiowych elementów konstrukcyjnych oparty on jest na normie PN-EN 1090-1.  

Producenci budowlanych wyrobów konstrukcyjnych ze stali i aluminium w myśl rozporządzenia CPR 305/2011 są zobligowani do dostarczenia wraz z produktem pewnych dokumentów. Z rozporządzenia tego wynika, że aby wprowadzić wyrób do obrotu na rynek, należy załączyć do niego: 

  1. Deklarację Właściwości Użytkowych (w skrócie DWU), z angielskiego Declaration of performance 
  2. Oznakowanie CE 

Bez oznakowania CE nie sprzedasz legalnie swojej konstrukcji!!! 

A teraz ta trudniejsza część. Żeby to zrobić, trzeba wdrożyć wymagania normy EN 1090-1, która opisuje, jak ma wyglądać Zakładowa Kontrola Produkcji, w skrócie ZKP (z angielskiego Factory Production Control – FPC). Dodatkowo system ZKP, który wdrożymy musi być potwierdzony certyfikatem jednostki notyfikowanej w obszarze wyrobów budowlanych. 

Certyfikacja ZKP to coś, co musisz mieć, żeby móc sprzedawać swoje wyroby bez obawy, że zostaną one odrzucone przez klienta, inspektora lub inżyniera kontraktu na budowie.



Jakie są elementy ZKP? 

W dużym uproszczeniu mówiąc, ZKP sprowadza on się do zarządzania kilkoma elementami: 

  1. Nadzór nad personelem związanym z produkcją  
  2. Nadzór nad wyposażeniem – maszyny i sprzęt używany do pomiarów i kontroli wyrobów 
  3. Nadzór nad procesem projektowania konstrukcji – jeśli taki proces prowadzimy 
  4. Nadzór nad materiałami, których używamy w produkcji 
  5. Nadzór nad specyfikacją techniczną wytwarzanych konstrukcji 
  6. Nadzór nad procesem oceny właściwości użytkowych wyrobu 
  7. Nadzór nad procesem postępowania z niezgodnościami 


Jak wdrożyć ZKP?

Jak wdrożyć wymagania ZKP wg EN 1090-1 w swoim zakładzie? Masz trzy wyjścia:

1. Możesz przeczytać normę ze zrozumieniem i zacząć wdrażać.

lub

2. Wybrać odpowiedniego konsultanta, który zrobi to za ciebie.

O trzeciej opcji piszę na końcu artykułu!

O tym, jak samodzielnie wdrożyć ZKP, pisałem tutaj.

Od razu zaznaczę, że wdrożenie ZKP jest dosyć skomplikowane, wymagające czasu i wielkiego nakładu pracy A co gdyby tak skrócić sobie całą tę drogę i zatrudnić konsultanta, który zrobi to wszystko za ciebie? 



Zakładowa kontrola produkcji – przykład z życia

Przytoczę tu przykład z życia wzięty i od razu zaznaczę, że nie jest to odosobniony przypadek. Wyobraź sobie taką sytuację. Masz małą firmę zatrudniającą 10 osób. Nagle dostajesz zapytanie ofertowe z polecenia, na wykonanie konstrukcji stalowej. Trafia się świetna okazja, możesz nieźle zarobić, ale… są wymagania – trzeba mieć certyfikat ZKP wg EN 1090-1. Co wtedy robisz? Szukasz w Google: „jak dostać certyfikat Zakładowej Kontroli Produkcji” lub „zakładowa kontrola produkcji stalowych”. Wyskakują Ci reklamy typu: uzyskaj certyfikat ZKP w tydzień, dwa tygodnie, miesiąc itp. itd.. I  dzwonisz. Pierwsza firma konsultacyjna mówi: pewnie nie ma problemu, jak chcecie szybko, to będzie kosztowało tyle, a tyle… Po kilku takich telefonach analizujesz oferty, jakie zebrałeś. Wybierasz najtańszą, dajmy na to 3000 zł za „usługi konsultacyjne”. Jak myślisz, jak taka „usługa konsultacyjna” wygląda? Jeżeli nie wiesz, to ci powiem, bo znam to z doświadczenia. Dostajesz jakiś segregator papieru, co ma być tzw. księgą jakości i to ma być twój system. Po czym przyjeżdża zaprzyjaźniona z firmą konsultacyjną jednostka notyfikowana, robi wstępną inspekcję, płacisz fakturę za audyt i dostajesz świeżutki certyfikat!  Jesteś zadowolony, bo dostałaś papierek. Czy coś mogło pójść nie tak?  W najgorszym przypadku, będziesz musiał zamknąć firmę. O tym, jak to możliwe, mówiłem tutaj:



Wdrożenie Zakładowej Kontroli Produkcji – błędy, które popełniają firmy 

W przykładzie, który podałem powyżej znajduje się cały łańcuch błędów, które mogą kosztować twoją firmę wiele czasu, nerwów, a przede wszystkim pieniędzy.

Jakie błędy popełniają firmy przy wdrażaniu ZKP?

1. Brak zaangażowania najwyższego kierownictwa 

Zapytanie ofertowe na wykonanie jakiejś dużej konstrukcji można wykorzystać do wdrożenia systemu ZKP w swoim zakładzie produkcyjnym. Trzeba jednak podejść do tego na poważnie. To znaczy ZKP jest oczywiście wymogiem prawnym regulowanym przez rozporządzenie CPR 305/2011, ale to nie znaczy, że trzeba to traktować jako zło konieczne. Jeśli dobrze się wdroży system zarządzania jakością w firmie, to będzie on pomagał w produkcji, a nie przeszkadzał. Twój zakład zacznie oferować produkty o wyższych parametrach jakościowych, co pomoże ci się stać bardziej konkurencyjnym na rynku. Pomoże ci też eliminować wyroby niezgodne i unikać reklamacji od klienta. Właśnie to powinno cię motywować do wdrożenia ZKP w swoim przedsiębiorstwie. Świetnie opisuje to norma ISO 9001, jako zaangażowanie najwyższego kierownictwa. I to szef powinien „zarazić” podejściem do zarządzania jakością swój personel.

2. Wybór nieodpowiedniego konsultanta, czyli jak się nie dać wyprowadzić w pole ?

Małej firmie łatwiej jest zatrudnić zewnętrznego konsultanta, niż angażować swój personel we wdrożenie systemu zarządzania jakością. Ale jak wybrać tego właściwego? Wyszukiwarka google może być tu jakimś rozwiązaniem, ale powinieneś zrobić jakiś wywiad. Zebrać referencje. Może zapytać w zaprzyjaźnionych firmach, czy nie mają kogoś z polecenia, kto sprawdził się u nich. Na co zwrócić przy wyborze konsultanta?  

Praktyka to przede wszystkim praca z systemem ZKP, praca z normami, uczestniczenie w produkcji, kierowanie personelem. W swojej praktyce zawodowej spotkałem wielu samozwańczych „wdrożeniowców”, którzy nigdy nie mieli styczności z prawdziwą produkcją. Nie daj się naciągnąć, zawsze żądaj udokumentowania doświadczenia zawodowego. 

3. Wybór nieodpowiedniej jednostki notyfikowanej 

Przy wyborze jednostki notyfikowanej, która przeprowadzi certyfikację twojego systemu ZKP, możesz śmiało kierować się kryterium ceny. Wybierz to, co cenowo uważasz za najkorzystniejsze. Wszystkie jednostki notyfikowane w obszarze rozporządzenia CPR, muszą mieć akredytację. A więc spełniają odpowiednie kryteria. Jest tylko jedno ale… Mianowicie w jednostkach tych też niestety dochodzi do patologii. Jednostki te konkurują ze sobą na rynku. Chęcią przyciągnięcia do siebie jak największej ilości klientów, inspektorzy przymykają oko na krytyczne niezgodności na audytach, tylko po to, aby zrobić lepszy wynik finansowy, żeby zapracować na premię, na koniec roku. Unikaj jak ognia takich inspektorów. Żeby system działał, potrzebujesz konstruktywnej krytyki, a nie pudrowania rzeczywistości. Jeśli uznasz, że inspektor, który przyjechał do twojego zakładu na audyt certyfikujący, nie wniósł nic do twojego systemu, w następnym roku możesz wystąpić do jednostki o zmianę inspektora. Takie jest twoje święte prawo. 

4. Brak systematyczności i ciągłego doskonalenia  

Dostałem papierek – to znaczy, że jest dobrze, tak? No właśnie, niekoniecznie. Jednym z wymogów utrzymania wysokiej jakości produktów jest idea ciągłego doskonalenia. To znaczy, że musisz ulepszać, doskonalić swój system, robiąc to w sposób ciągły. Żeby to zrobić, monitoruj co się dzieje, poprzez audyty wewnętrzne. Jeśli pojawiają się niezgodności, wprowadzaj akcje korygujące. Zmieniaj, upraszczaj, modeluj swój system ZKP, w taki sposób, żeby pomagał w produkcji, a nie przeszkadzał. Jeśli poświęcasz swojemu systemowi tylko tydzień w roku – kiedy to przed inspekcją w nadzorze rozpoczyna się masowa produkcja papieru – popełniasz błąd. Bądź przygotowany przez cały rok. Systematyczność będzie kluczem do sukcesu. Wtedy w dowolnej chwili będziesz mógł przyjąć potencjalnego dużego klienta, żeby wykazać, że to właśnie twojemu zakładowi powinien zlecić wyprodukowanie 100, 200, a może 300 ton konstrukcji.  



Zakładowa Kontrola Produkcji – szkolenie

Wiem z doświadczenia, że wdrożenie ZKP to nie „bułka z masłem”. Dlatego, przygotowaliśmy dla Was specjalny kurs: „Pełnomocnik ds. ZKP”, w którym masz całą wiedzę na temat normy EN 1090-2



Podsumowanie 

Zakładowa Kontrola Produkcji to nie „bułka z masłem”. Dam Ci jednak radę Nie ucz się na swoich błędach, tylko na czyichś. To hasło przyszło na mi na myśl gdy, zastanawiałem, o czym mogę napisać w tym artykule. Pisałem to z punktu widzenia, nie tylko praktyka, który pracował na produkcji, ale także inspektora, który już wiele w życiu widział. Oczywiście, myli się tylko ten, co nic nie robi, więc pewnych błędów nie unikniesz. Ale mam nadzieję, że obierzesz właściwy kierunek w drodze do uzyskania certyfikatu Zakładowej Kontroli Produkcji i utrzymania swojej produkcji wg najlepszych światowych standardów jakościowych.