
ZKP w 12 krokach – Jak spełnić wymagania EN 1090?

Wdrożenie ZKP w firmie jest długim i skomplikowanym procesem, który musisz przeprowadzić, żeby móc legalnie sprzedawać swoje wyroby stalowe i aluminiowe. Dowiedz się jak zrobić to w 12 krokach zrobić.
ZKP – co to jest?
ZKP to system zarządzania jakością produkcji. Jeżeli jesteś wytwórcą stalowych lub aluminiowych elementów konstrukcyjnych, wtedy musisz sięgnąć po normę PN-EN 1090-1, gdzie opisane jest, na czym powinna polegać zakładowa kontrola produkcji stalowych lub aluminiowych.
W skrócie, chodzi o to, że producenci budowlanych wyrobów konstrukcyjnych ze stali i aluminium w myśl przepisów rozporządzenia CPR 305/2011 wraz z produktem, muszą dostarczyć też pewne dokumenty, w tym:
- Deklarację Właściwości Użytkowych (w skrócie DWU), z angielskiego Declaration of performance
- Oznakowanie CE
Aby wydać te dokumenty, należy wdrożyć wymagania normy EN 1090-1, która opisuje wszystkie elementy systemu ZKP. Oprócz tego wdrożony w naszej firmie system ZKP musi być potwierdzony certyfikatem jednostki notyfikowanej w obszarze wyrobów budowlanych.
Certyfikat ZKP jest konieczny, żeby legalnie sprzedać swoją konstrukcję!!
Podsumowując, Zakładowa Kontrola Produkcji to system zarządzania jakością produkcji oparty na procedurach. Procedury te opisują sposób nadzoru nad najważniejszymi procesami, które mają wpływ na końcowe właściwości wyrobu. Żeby wykazać, że system ZKP działa zgodnie z normą EN 1090-1 należy przedstawić dowód w postaci wypełnionych formularzy, odniesionych do poszczególnych procedur.
Jakie są elementy ZKP?
W dużym uproszczeniu mówiąc, ZKP sprowadza on się do zarządzania kilkoma elementami:
- Nadzór nad personelem związanym z produkcją
- Nadzór nad wyposażeniem – maszyny i sprzęt używany do pomiarów i kontroli wyrobów
- Nadzór nad procesem projektowania konstrukcji – jeśli taki proces prowadzimy
- Nadzór nad materiałami, których używamy w produkcji
- Nadzór nad specyfikacją techniczną wytwarzanych konstrukcji
- Nadzór nad procesem oceny właściwości użytkowych wyrobu
- Nadzór nad procesem postępowania z niezgodnościami

Wszystkie wyżej wymienione elementy musimy opisać w naszym systemie. Może on przybrać na przykład formę znaną z nomenklatury ISO 9001 jako Księga Jakości. W takiej księdze muszą się znaleźć procedury i instrukcje, opisujące ww. procesy. Inaczej mówiąc, jest to podejście procesowe do zarządzania jakością – strategiczne procesy w firmie są opisane krok po kroku w jakiejś ogólnie przyjętej formie, zrozumiałej dla pracowników, czyli procedurze lub instrukcji postępowania.
Księga Jakości – czy to konieczne?
Czy musi się to nazywać Księga Jakości? Niekoniecznie. Może to być np. „Przewodnik Systemu ZKP”. Czy wystarczą mi same procedury, żeby wykazać, że mój system ZKP działa? Zdecydowanie nie. Żeby wykazać zgodność swojego systemu ZKP z wymaganiami EN 1090-1 muszę przedstawić jeszcze dowody w formie udokumentowanej informacji. Co to takiego udokumentowana informacja? Jest to pisemny dowód na spełnienie jakiegoś wymagania normy. W systemach zarządzania jakością opartych na normach ISO zazwyczaj są to formularze, które mają odniesienia do procedur opisujących system.
Zakładowa Kontrola Produkcji – 12 kroków do wdrożenia
Jak wdrożyć wymagania ZKP wg EN 1090-1 w swoim zakładzie? Po prostu przeczytać normę ze zrozumieniem i …no właśnie, co dalej? Od czego zacząć? Oto 12 kroków do wdrożenia ZKP w twojej firmie:
- Zrób checklistę
Sporządź sobie listę kontrolną z wymaganiami systemu, czyli tzw. check list, na podstawie wymagań normy. - Przeprowadź audyt “0” .
Przeprowadzanie takiego wewnętrznego audytu, nazwijmy to audyt „0” (zerowy), wg sporządzonej checklisty. Przy takim audycie zerowym opisz sobie punkt po punkcie to, co u ciebie już działa wg normy, jak i to, co nie działa wg normy, czyli niezgodności. - Opisz procedury.
Dane uzyskane na podstawie audytu „0” posłużą ci w dalszej kolejności do opisu twojego systemu w formie procedur. - Przygotuj checklistę.
Do procedur przygotowuj również odpowiednie formularze, jako tą udokumentowaną informację. - Wyłap wszystkie niezgodności!
Kluczowe będą dla ciebie informacje o uzyskanych niezgodnościach. Bezwzględnie musisz te niezgodności wyeliminować. - Przygotuj “schemat organizacyjny” .
Ustal także hierarchię, czyli schemat organizacyjny. Wyznacz osoby odpowiedzialne za nadzór nad systemem, np. Pełnomocnika ds. ZKP.
- Wdróż procedury.
Gdy masz już opisany system, możesz przystąpić do wdrażania procedur w firmie. Czyli zaczynasz szkolenie pracowników. Personel nadzorujący musi zostać zaznajomiony z obowiązującymi przepisami, czyli rozporządzeniami i normami. Do tego konieczne będzie szkolenie z procedur oraz sposobu dokumentowania informacji. Przeszkolić należy również personel zajmujący się bezpośrednio wytwarzaniem tj. brygadzistów, monterów, ślusarzy, spawaczy itp. Cały personel musi być zaznajomiony ze swoimi kompetencjami i uprawnieniami w związku z pełnioną funkcją w systemie. - Wytwórz prototyp.
Po opisaniu swojego systemu i przeszkoleniu personelu możesz przystąpić do wytworzenia prototypu. W nomenklaturze EN 1090-1 nazwane jest to jako wstępne badanie typu, a z angielskiego ITT (initial test type). Czyli zaczynasz od wytworzenia próbnego elementu, typowego dla profilu produkcji twojego przedsiębiorstwa. Niech to będzie, dajmy na to spawany dźwigar kratowy ze stali S355J2+N, jeśli twoim głównym zajęciem jest produkcja hal stalowych. - Oceń prototyp według normy.
Gdy ustalisz już, co będzie twoim prototypem, wówczas wytwarzasz go zgodnie ze specyfikacją techniczną, czyli rysunkiem. Następnie przeprowadzasz pierwszą ocenę właściwości użytkowych wg normy EN 1090-1. - Przeprowadź certyfikację systemu.
Kiedy wyniki twojego ITT są pozytywne, co należy ująć w odpowiednim formularzu, wówczas oznacza to, że twój system ZKP jest wdrożony. Teraz konieczna będzie certyfikacja ZKP. - Wybierz jednostkę notyfikowaną.
Przeprowadzi ona tak zwaną wstępną inspekcję zakładu. Po pozytywnym wyniku wstępnej inspekcji jednostka nada certyfikat Zakładowej Kontroli Produkcji, który w dalszej kolejności posłuży ci do certyfikacji CE twoich wyrobów. - Stale kontroluj jakość.
Ale to nie wszystko. Musisz również zapewnić stałość właściwości użytkowych twoich wyrobów. Czyli twój system musi działać i musisz to dokumentować. Natomiast rolą jednostki notyfikowanej jest sprawowanie nadzoru nad twoim systemem ZKP. Dla jasności, jednostki przeprowadzają w naszym zakładzie produkcyjnym inspekcje w nadzorze zgodnie z czasookresami zawartymi w normie EN 1090-
Wszystko, co opisałem, może wydać się dosyć skomplikowane, wymagające czasu i wielkiego nakładu pracy. Dlatego sporo firm skraca sobie drogę, wybierając konsultanta, który zrobi to za nich.
O tym, jak nie dać się „zrobić w bambuko” osobom oferującym takie usługi, pisałem w artykule: „4 błędy, które popełniasz przy wdrażaniu Zakładowej Kontroli Produkcji wg EN 1090-1”
Zakładowa Kontrola Produkcji – szkolenie
Wiem z doświadczenia, że wdrożenie ZKP to nie „bułka z masłem”. Dlatego, przygotowaliśmy dla Was specjalny kurs: „Pełnomocnik ds. ZKP”, w którym dostaniesz całą wiedzę na temat normy EN 1090-1 w jednym miejscu
Dodaj komentarz
Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.